सानुग्रह अनुदान योजना ; 2 लाख अनुदान, असा करा आँनलाईन अर्ज ; योजनेचे स्वरूप आणि पात्रता महाराष्ट्र शासनाने शेतकऱ्यांसाठी ‘गोपीनाथ मुंडे शेतकरी अपघात सानुग्रह अनुदान योजना’ आता ऑनलाइन पद्धतीने महाडीबीटी (MahaDBT) पोर्टलवर राबवण्यास सुरुवात केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश शेती करताना किंवा अन्य कारणांमुळे होणाऱ्या अपघातात शेतकऱ्याचा मृत्यू झाल्यास किंवा अपंगत्व आल्यास त्यांच्या कुटुंबाला आर्थिक आधार देणे हा आहे. विशेष म्हणजे, ही योजना केवळ जमीनदार शेतकऱ्यासाठीच नाही, तर त्यांच्या कुटुंबातील एका सदस्यासाठी सुद्धा लागू आहे (ज्याच्या नावावर जमीन नाही), मग तो मुलगा, मुलगी, पत्नी किंवा पती असो. या योजनेअंतर्गत मृत्यू झाल्यास किंवा कायमचे अपंगत्व आल्यास २ लाख रुपयांपर्यंतचे सानुग्रह अनुदान थेट शासनाकडून दिले जाते.
समाविष्ट अपघात आणि फायदे या योजनेत विविध प्रकारच्या अपघातांचा समावेश करण्यात आला आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना मोठी सुरक्षा मिळते. यामध्ये रस्ते किंवा रेल्वे अपघात, सर्पदंश, विंचूदंश, विजेचा धक्का लागणे, वीज पडणे, विहिरीत पडणे, उंचावरून पडणे, नक्षलवादी हल्ला, आणि जनावरांच्या हल्ल्यामुळे (उदा. कुत्र्या चावल्यामुळे होणारा रेबीज) होणारा मृत्यू किंवा अपंगत्व यांचा समावेश आहे. तसेच, शेतीची कामे करताना कीटकनाशकांमुळे होणारी विषबाधा आणि महत्त्वाचे म्हणजे महिलांच्या बाबतीत बाळंतपणात होणारा मृत्यू देखील या योजनेच्या कक्षेत येतो. पूर्वी ही योजना विमा कंपन्यांमार्फत राबवली जात होती, परंतु आता ती थेट शासनामार्फत राबवली जात असल्याने लाभ मिळणे सुलभ झाले आहे.
